“Elektroşok tedavisi (EKT Tedavisi), zorlu ruhsal durumlarının üstesinden gelmeye çalışan birçok insan için umut verici bir çözüm olmuştur. EKT, psikiyatrik tedaviler arasında önemli bir yere sahiptir. EKT Tedavisi ; beynin belirli bölgelerine kontrollü bir şekilde düşük seviyede elektrik akımı verilerek nöbet oluşturulması prensibine dayanır.
Bu makalede, elektroşok tedavisinin ne olduğunu, nasıl uygulandığını ve hangi durumlar için tercih edildiğini ayrıntılı bir şekilde öğreneceksiniz. Ayrıca, EKT tedavisi olan bireylerin yorumlarına ve deneyimlerine de yer vereceğiz. EKT Yan etkileri, tedavi süreci ve EKT faydalarıyla ilgili bilgileri bulabileceksiniz. Ayrıca, elektroşok tedavisi uygulayan hastaneler hakkında da bilgi sunacağız.
Ekt Tedavisi Nedir ?
Elektrokonvülsif tedavi (EKT)
Elektrokonvülsif terapi (EKT), genel anestezi altında yapılan, beyinden küçük elektrik akımlarının kasıtlı olarak kısa bir nöbeti tetiklediği bir prosedürdür. EKT, beyin kimyasında belirli zihinsel sağlık durumlarının semptomlarını hızla tersine çevirebilen değişikliklere neden oluyor gibi görünüyor.
EKT tedavisi, genellikle diğer tedaviler başarısız olduğunda ve tedavinin tamamı tamamlandığında işe yarar, ancak herkeste işe yaramayabilir.
EKT’ye iliştirilen damgalamanın çoğu, anestezi olmadan yüksek dozda elektriğin uygulandığı, hafıza kaybına, kemiklerin kırılmasına ve diğer ciddi yan etkilere yol açan erken tedavilere dayanmaktadır.
EKT bugün çok daha güvenli. EKT hala bazı yan etkilere neden olsa da, artık mümkün olan en az riskle en fazla faydayı elde etmek için kontrollü bir ortamda verilen elektrik akımlarını kullanıyor.
Elektrokonvülsif terapi (EKT), çeşitli ruh sağlığı durumlarının ciddi semptomlarında hızlı, önemli iyileşmeler sağlayabilir. EKT aşağıdakileri tedavi etmek için kullanılır:
- Şiddetli depresyon, özellikle gerçeklikten kopma (psikoz), intihar etme arzusu veya yemek yemeyi reddetme ile birlikte olduğunda.
- Tedaviye dirençli depresyon, ilaçlarla veya diğer tedavilerle düzelmeyen şiddetli bir depresyon.
- Bipolar bozukluğun bir parçası olarak ortaya çıkan yoğun bir öfori, ajitasyon veya hiperaktivite durumu olan şiddetli mani .
- Diğer mani belirtileri arasında karar vermede bozulma, dürtüsel veya riskli davranışlar, madde kötüye kullanımı ve psikoz yer alır.
- Katatoni, hareket eksikliği, hızlı veya garip hareketler, konuşma eksikliği ve diğer semptomlarla karakterize edilir.
- Şizofreni ve diğer bazı psikiyatrik bozukluklarla ilişkilidir. Bazı durumlarda, katatoniye tıbbi bir hastalık neden olur.
- Demansı olan kişilerde tedavisi zor olabilen ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilen ajitasyon ve saldırganlık.
Hangi Durumlarda EKT Tedavisi kullanılır
EKT, ilaçlar tolere edilmediğinde veya diğer tedavi biçimleri işe yaramadığında iyi bir tedavi seçeneği olabilir. Bazı durumlarda EKT kullanılır:
- Hamilelik sırasında, gelişmekte olan fetüse zarar verebilecekleri için ilaçlar alınamadığında
- İlaç yan etkilerini tolere edemeyen yaşlı erişkinlerde
- İlaç almak yerine EKT tedavilerini tercih eden kişilerde
- Geçmişte EKT başarılı olduğunda
EKT Tedavisi Riskleri
EKT genellikle güvenli olmasına rağmen, riskler ve yan etkiler şunları içerebilir:
- Bilinç bulanıklığı, konfüzyon. Tedaviden hemen sonra, birkaç dakikadan birkaç saate kadar sürebilen kafa karışıklığı yaşayabilirsiniz. Nerede olduğunuzu veya neden orada olduğunuzu bilmiyor olabilirsiniz. Nadiren, kafa karışıklığı birkaç gün veya daha uzun sürebilir. Karışıklık genellikle yaşlı yetişkinlerde daha belirgindir.
- Hafıza kaybı. Bazı insanlar tedaviden hemen önce veya tedaviden önceki haftalar veya aylar içinde veya nadiren önceki yıllarda meydana gelen olayları hatırlamakta güçlük çekerler. Bu duruma retrograd amnezi denir. Tedavinizin olduğu haftalarda meydana gelen olayları hatırlamakta da sorun yaşayabilirsiniz. Çoğu insan için, bu hafıza sorunları genellikle tedavi bittikten birkaç ay sonra düzelir.
- Fiziksel yan etkiler. EKT tedavisinin uygulandığı günlerde, bazı insanlar mide bulantısı, baş ağrısı, çene ağrısı veya kas ağrısı yaşarlar. Bunlar genellikle ilaçlarla tedavi edilebilir.
- Tıbbi komplikasyonlar. Her türlü tıbbi prosedürde olduğu gibi, özellikle anestezi içerenlerde, tıbbi komplikasyon riskleri vardır. EKT sırasında kalp atış hızı ve kan basıncı yükselir ve nadir durumlarda ciddi kalp sorunlarına yol açabilir. Kalp problemleriniz varsa, EKT daha riskli olabilir.
Nasıl hazırlanıyorsun
İlk EKT tedavinizi almadan önce, genellikle aşağıdakileri içeren tam bir değerlendirmeye ihtiyacınız olacak:
- Tıbbi geçmiş
- Tam fizik muayene
- psikiyatrik değerlendirme
- Temel kan testleri
- Kalp sağlığınızı kontrol etmek için elektrokardiyogram (EKG)
- Anestezi risklerinin tartışılması
Bu sorular, EKT’nin sizin için güvenli olduğundan emin olmanıza yardımcı olur.
Ne bekleyebilirsin?
ECT prosedürü, hazırlık ve iyileşme için ek süre ile yaklaşık beş ila 10 dakika sürer. EKT, hastanedeyken veya ayakta tedavi prosedürü olarak yapılabilir.
prosedürden önce
EKT prosedürüne hazırlanmak için:
Genel anestezi olacaksın. Böylece işlemden önce diyet kısıtlamaları bekleyebilirsiniz. Tipik olarak, bu, gece yarısından sonra yiyecek veya su olmaması ve sabah ilaçlarını almak için yalnızca bir yudum su anlamına gelir. Sağlık ekibiniz, prosedürünüzden önce size özel talimatlar verecektir.
Kısa bir fizik muayeneniz olabilir. Bu temelde kalbinizi ve ciğerlerinizi kontrol etmek içindir. Takılı bir intravenöz (IV) hattınız olacak. Hemşireniz veya diğer ekip üyeniz, kolunuza veya elinize ilaç veya sıvıların verilebileceği bir IV tüpü yerleştirir.
Başınıza yerleştirilmiş elektrot pedleri olacak. Her ped yaklaşık bir gümüş doların büyüklüğündedir.
EKT, elektrik akımlarının beynin yalnızca bir tarafına odaklandığı tek taraflı veya beynin her iki tarafının da odaklanmış elektrik akımları aldığı iki taraflı olabilir.
Anestezi ve ilaçlar
Prosedürün başlangıcında, bu ilaçları IV yoluyla alacaksınız:
- Sizi bilinçsiz ve prosedürden habersiz hale getirecek bir anestezik
- Nöbeti en aza indirmeye ve yaralanmayı önlemeye yardımcı olan bir kas gevşetici
- Sahip olduğunuz herhangi bir sağlık durumuna veya önceki EKT reaksiyonlarınıza bağlı olarak başka ilaçlar da alabilirsiniz.
Teçhizat
İşlem sırasında:
Bir ayak bileğinin etrafına yerleştirilen bir tansiyon manşonu, kas gevşetici ilacın ayağınıza girmesini ve oradaki kasları etkilemesini engeller. Prosedür başladığında, doktorunuz o ayaktaki hareketi izleyerek nöbet aktivitesini izleyebilir.
Monitörler beyninizi, kalbinizi, kan basıncınızı ve oksijen kullanımınızı kontrol eder.
Oksijen maskesi aracılığıyla size oksijen verilebilir.
Dişlerinizi ve dilinizi yaralanmaya karşı korumaya yardımcı olması için size bir ağız koruyucu da verilebilir.
Kısa bir nöbetin indüklenmesi
Anesteziden uyuduğunuzda ve kaslarınız gevşediğinde, doktor EKT makinesindeki bir düğmeye basar. Bu, az miktarda elektrik akımının elektrotlardan beyninize geçmesine neden olur ve genellikle 60 saniyeden kısa süren bir nöbet oluşturur.
Anestezik ve kas gevşetici sayesinde, rahatlar ve nöbetin farkında olmazsınız. Nöbet geçirdiğinizin tek dış göstergesi, ayak bileğinizin etrafında bir tansiyon manşonu varsa, ayağınızın ritmik bir hareketi olabilir.
Dahili olarak, beyninizdeki aktivite önemli ölçüde artar.
Elektroensefalogram (EEG) adı verilen bir test, beyninizdeki elektriksel aktiviteyi kaydeder. EEG’deki ani, artan aktivite, bir nöbetin başladığını ve ardından nöbetin bittiğini gösteren bir seviyeleme olduğunu gösterir.
Birkaç dakika sonra kısa etkili anestetik ve kas gevşeticinin etkileri geçmeye başlar. Herhangi bir olası soruna karşı izlendiğiniz bir kurtarma alanına götürülürsünüz. Uyandığınızda, birkaç dakikadan birkaç saate veya daha uzun süren bir kafa karışıklığı dönemi yaşayabilirsiniz.
Tedavi serisi
Amerika Birleşik Devletleri’nde, EKT tedavileri genellikle üç ila dört hafta boyunca haftada iki ila üç kez – toplam altı ila 12 tedavi için verilir. Bazı doktorlar, hafta içi her gün yapılan sağ tek taraflı ultra kısa nabız elektrokonvülsif tedavisi adı verilen daha yeni bir teknik kullanır.
İhtiyaç duyacağınız tedavilerin sayısı ve türü, belirtilerinizin ciddiyetine ve ne kadar hızlı iyileştiklerine bağlıdır.
Genellikle işlemden birkaç saat sonra normal aktivitelerinize dönebilirsiniz. Bununla birlikte, bazı kişilere bir serideki son EKT’den bir ila iki hafta sonrasına kadar veya idame tedavisi sırasında tek bir tedaviden sonra en az 24 saat işe dönmemeleri, önemli kararlar almamaları veya araba kullanmamaları önerilebilir. Etkinliklere devam etme, hafıza kaybının ve kafa karışıklığının ne zaman çözüldüğüne bağlıdır.
Sonuçlar
Birçok kişi, elektrokonvülsif terapi ile yaklaşık altı tedaviden sonra semptomlarında bir iyileşme fark etmeye başlar. Fakat iyileşme uzun sürebilir. Yinede unutulmamalıdır ki, EKT tedavisi herkes için işe yaramayabilir. Antidepresan ilaçlara yanıt birkaç hafta veya daha uzun sürebilir.
ECT’nin şiddetli depresyon ve diğer akıl hastalıklarının tedavisine nasıl yardımcı olduğunu kimse kesin olarak bilmiyor. Ancak bilinen şey, nöbet aktivitesi sırasında ve sonrasında beyin fonksiyonunun birçok kimyasal yönünün değiştiğidir.
Bu kimyasal değişiklikler, şiddetli depresyon veya diğer akıl hastalıklarının semptomlarını, bir şekilde azaltarak, faydalı hale getirir. Bu nedenle EKT, tam bir çoklu tedavi kürü alan kişilerde en etkilidir.
Semptomlarınız düzeldikten sonra bile, yinelemeyi önlemek için devam eden depresyon tedavisine ihtiyacınız olacak. Sonrasında Devam eden tedavi, daha az EKT olacaktır, sonra ki tedavi daha sıklıkla antidepresanlar veya diğer ilaçları veya psikolojik danışmanlığı (psikoterapi) içerir.
Referanslar
- Elektrokonvülsif tedavi (ECT) nedir? Amerikan Psikiyatri Derneği.
- ECT, TMS ve diğer beyin stimülasyon terapileri. Akıl Hastalığı Ulusal İttifakı.
- Beyin stimülasyon terapileri. Ulusal Ruh Sağlığı Enstitüsü.
- Kellner C. Yetişkinler için elektrokonvülsif terapiye (ECT) genel bakış. https://www.uptodate.com/contents/search.
- Kellner C. Yetişkinlerde elektrokonvülsif tedavi (ECT) uygulama tekniği. https://www.uptodate.com/contents/search.
- MayoExpert’e sorun. Elektrokonvülsif tedavi (ECT). Rochester, Minn.: Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı;
- Elektrokonvülsif tedavinin kullanımına ilişkin rehberlik. Ulusal Sağlık ve Bakım Mükemmelliği Enstitüsü. https://www.nice.org.uk/guidance/ta59.
- Depresyon temelleri. Ulusal Ruh Sağlığı Enstitüsü. https://www.nimh.nih.gov/health/publications/depression/index.shtml
- Kolar D. Duygudurum bozuklukları için elektrokonvülsif tedavinin güncel durumu: Klinik bir derleme. Kanıta Dayalı Ruh Sağlığı.
- Weiner RD, et al. Elektrokonvülsif tedavinin klinik uygulamasındaki önemli güncellemeler. Uluslararası Psikiyatri İncelemesi.
- Rasmussen KG, et al. Günlük sağ tek taraflı ultra kısa nabız elektrokonvülsif tedavisine ilişkin açık etiketli, pilot bir çalışma. EKT Dergisi.
- Acharya D, et al. Demansta ajitasyon ve saldırganlık için akut elektrokonvülsif tedavinin güvenliği ve faydası. Uluslararası Geriatrik Psikiyatri Dergisi.
- Geduldig ET, et al. Yaşlılarda elektrokonvülsif tedavi: Geriatrik depresyonda yeni bulgular. Güncel Psikiyatri Raporları.
İlgilenirmisiniz
Ani Kalp Durması (Ani Kalp Ölümü )
Bademcik Taşı Neden Olur?
Çocuklarda Depresyon
Epilepsi Hastalığı nedir?
Tetani Hastalığı Nedir- Neden olur
İlgili Sağlık Makaleleri
- Vertebroplasti Nedir – İstanbul
- Stereotaktik Radyocerrahi Nedir
- Kayropraktik Tedavi Nedir ?
- Vampir Yüz Germe Nedir / Vampire Facelift
- Ses Değiştirme Operasyonu Tüm Detayları
- İğneli Epilasyon Nedir?
