Vestibüler Test Nedir; Vestibüler test, iç kulağınızdaki vestibüler sistemin nasıl çalıştığını kontrol eden çeşitli testleri içerir. Baş dönmesi gibi bir denge bozukluğu semptomları yaşıyorsanız vestibüler testlere ihtiyacınız olabilir.
Vestibüler Test Nedir?
Genel Bakış
Vestibüler test nedir?
Vestibüler test, iç kulağınızdaki denge sisteminin (vestibüler sistem) nasıl çalıştığını kontrol eden çeşitli testleri içerir. Bu testler bazen vestibüler test bataryası olarak adlandırılır. Sağlık uzmanınız baş dönmesi, vertigo gibi belirtileriniz varsa veya dengenizi kaybetmiş hissediyorsanız vestibüler test isteyebilir.
Vestibüler sisteminiz vücudunuzu konumlandırmanıza ve hareket ettirmenize yardımcı olur, böylece çevrenizde bir denge duygusu hissedersiniz. Üç yarım daire kanalı (baş dönme sensörleri), iki otolit organı (yerçekimi sensörleri) ve vestibüler sinir içerir.
Vestibüler test, bir sağlık uzmanının vestibüler sisteminizin bu bölümlerinin hareketleri koordine etmenize ve dengede kalmanıza yardımcı olmak için nasıl çalıştığını değerlendirmesine olanak tanır.
Vestibüler test ne zaman yapılır?
Vestibüler test, semptomlarınızın iç kulak veya ilgili bir nörolojik (beyin) sorunla ilgili olup olmadığını gösterebilir. Vestibüler testler Doktorunuzun aşağıdaki gibi durumları teşhis etmesine yardımcı olabilir:
- Benign paroksismal pozisyonel vertigo (BPPV).
- Labirentit.
- Ménière hastalığı.
- Vestibüler nörit.
- Diğerleri.
Vestibüler test, doktorunuzun bir iç kulak rahatsızlığını ekarte etmesine de yardımcı olabilir. Örneğin, görme sorunları, yaralanmalar, ilaçlar ve diğer sağlık koşulları, sizde olmasa bile denge bozukluğuna işaret eden semptomlara neden olabilir.
Test Detayları
Vestibüler testler nasıl çalışır?
Vestibüler test için, bir odyolog sorular sorarken çeşitli basit görevlerde size rehberlik eder. Odyologlar işitme ve denge bozuklukları konusunda uzmanlaşmıştır.
Bu testler vücudunuzun dengeyi kontrol eden duyusal sistemlerinin birlikte nasıl çalıştığını ölçer. Dengeli hissetmek için beyninizin birlikte çalışan üç sistemden girdi alması gerekir:
- Vizyon (görme).
- Propriosepsiyon (dokunma).
- Vestibüler sistem (iç kulak denge sistemi).
Vestibüler sisteminizdeki önemli bir refleks, başınız ve vücudunuz hareket ederken görüşünüzü odakta tutar. Buna vestibülo-oküler refleks veya VOR denir. Odyolog, VOR’unuzu değerlendirmek için göz hareketlerinizi izleyecektir. Örneğin, istemsiz göz hareketleri(nistagmus) olup olmadığına bakabilir. Gözleriniz, vestibüler sisteminizin nasıl çalıştığına dair önemli görsel kanıtlar sağlar.
Vestibüler test için nasıl hazırlanabilirim?
Nasıl hazırlanacağınız konusunda odyoloğunuzun talimatlarını izleyin. Talimatlar aşağıdakileri içerebilir:
- Testten sonra birisinin sizi eve bırakmasını planlayın. Testten sonra başınız dönebilir veya dengesiz hissedebilirsiniz. Güvende olmak için sizi eve birinin bırakması iyi bir fikirdir.
- Hangi ilaçları almanız gerektiği konusunda doktorunuzun yönlendirmesine uyun. Bazı ilaçlar test sonuçlarınızı etkileyebilir. Hangi ilaçları almanız ve hangilerinden kaçınmanız gerektiği konusunda doktorunuzun talimatlarına uyun.
- Hangi yiyecekleri yemeniz veya içmeniz gerektiği konusunda doktorunuzun yönlendirmelerine uyun. Doktorunuz testten önce sadece küçük bir öğün yemenizi veya yemekten kaçınmanızı önerebilir. Alkolden kaçınmanızı isteyebilirler.
- Göz makyajı yapmayın. Doktorunuzun VOR’unuzu değerlendirebilmesi için tüm göz hareketlerini görebilmesi önemlidir. Eyeliner, maskara ve koyu göz farı bunu zorlaştırabilir.
Test sırasında ne beklemeliyim?
Birçok vestibüler test türü vardır. Odyoloğunuz belirtilerinize göre hangilerine ihtiyacınız olduğunu belirleyecektir. Hepsine ihtiyacınız olmayabilir veya ek testlere ihtiyacınız olabilir.
Elektronistagmografi (ENG) ve videonistagmografi (VNG)
Elektronistagmografi (ENG) ve videonistagmografi (VNG ) beyninizde göz hareketlerini, işitmeyi ve dengeyi kontrol eden sinirlerin sağlığını ölçer. Bu testler için bir odyolog, siz basit görevleri yerine getirirken göz hareketlerinizi ölçer. Görevler şunları içerir:
- Gözlerinizi bir hedefe kilitlemek ve yön değiştirirken onu takip etmek.
- Başınızı ve vücudunuzu farklı pozisyonlara getirin.
- Kulak kanalınıza sıcak veya soğuk hava veya su yerleştirilmesi (göz hareketleriniz odyoloğa iç kulağınızın bu değişikliklere normal tepki verip vermediğini bildirir).
ENG ile, Doktorunuz gözlerinizin etrafına sinir fonksiyonunuzu ölçen metal diskler (elektrotlar) yerleştirir. VNG ile, içinde göz hareketlerinizi kaydeden bir kamera bulunan gözlükler takarsınız.
Döner sandalye
Döner sandalye testi, hareket halindeyken görüşünüzün odaklanmasını sağlamak için gözlerinizin ve vestibüler sisteminizin birlikte nasıl çalıştığı hakkında bilgi sağlar.
Bu test için gözlük takacak ve hareket eden motorlu bir sandalyeye oturacaksınız. Sandalye sağa ve sola hareket ederken gözlerinizi açık tutacaksınız. Gözlükler göz hareketlerinizi kaydedecektir.
Denge üzerinde duyusal etkileşimin modifiye klinik testi (mCTSIB)
mCTSIB, doktorunuzun görme duyunuzun, dokunma duyunuzun (bu durumda ayaklarınızda) ve iç kulaklarınızın baş dönmesi ve dengesizliğinize nasıl katkıda bulunabileceğini değerlendirmesine olanak tanır.
Bu test için önce sert bir yüzeyde sonra da köpük bir yüzeyde ayakkabısız duracaksınız. Her iki yüzeyde de 30 saniye boyunca mümkün olduğunca sabit kalacaksınız. Odyoloğunuz sizden bu görevleri açık ve kapalı gözlerle tamamlamanızı isteyebilir.
Video kafa darbe testi (VHIT)
Video baş impuls testi (VHIT), iç kulağınızın içindeki üç yarım daire kanalının baş hareketlerini ne kadar etkili bir şekilde algıladığı hakkında bilgi sağlar. Bu test için, siz bir hedefe bakarken göz hareketlerini kaydeden gözlükler takacaksınız.
Odyolog başınızı sağa ve sola veya yukarı ve aşağı hareket ettirecektir. Başınız hareket halindeyken gözlerinizin hedefe ne kadar başarılı bir şekilde odaklandığını not edeceklerdir.
Vestibüler uyarılmış miyojenik potansiyeller (VEMP)
Vestibüler uyarılmış miyojenik potansiyeller (VEMP) testi, iç kulağınızın iki otolit organının (sakkül ve utrikül) nasıl çalıştığı hakkında bilgi sağlar. Bu test için boynunuzda elektrotlar olacaktır. Kulaklık takacaksınız.
Kulaklıklardan bir dizi ses dinlerken gözleriniz bir hedefe kilitlenmiş halde başınızı sağa ve sola çevireceksiniz. Elektrotlar boyun kaslarınızın ses sinyallerine verdiği tepkiyi kaydedecektir.
Dinamik görme keskinliği testi (DVA)
Dinamik görme keskinliği testi (DVA), başınız hareket halindeyken vestibüler sisteminizi ne kadar iyi kullanabildiğinizi kontrol eder. Bu test için bir bilgisayar ekranının önünde oturacak ve başınız hareketsizken ekranda görünen bir hedefi tanımlayacaksınız. Ardından, başınız bir yandan diğer yana veya yukarı aşağı hareket ederken bir hedefi tanımlamanız gerekecektir.
Düşme riski değerlendirmesi
Bu değerlendirme düşme riskinizi artıran faktörleri değerlendirir. İç kulak fonksiyonunu kontrol eden testler içerir.
Vestibüler test ne kadar sürer?
Randevu genellikle iki saat olarak planlanır. Belirtilerinize ve test sonuçlarınıza bağlı olarak test süresi daha kısa olabilir.
Vestibüler testlerle ilişkili riskler var mı?
Vestibüler test güvenlidir. Test sırasında başınız dönebilir veya dengesiz hissedebilirsiniz. Bu yan etkiler kısa bir süre sonra da devam edebilir, bu nedenle sizi eve bırakacak birini ayarlamak iyi bir fikirdir.
Sonuçlar ve Takip
Ne tür sonuçlar elde edeceğim?
İki tür sonuçtan birini alırsınız:
- Normal sonuçlar, bildirdiğiniz semptomların nedeni olarak vestibüler disfonksiyon belirtisi olmadığı anlamına gelir.
- Anormal sonuçlar, semptomlarınıza katkıda bulunan vestibüler ve/veya nörolojik sorunların belirtilerini gösterir.
Sonuçları ne zaman alacağım?
Odyoloğunuz test sonuçlarınızı randevunuzun sonunda veya sonuçları gözden geçirmek için ek zamana ihtiyaç duyarsa daha sonra sizinle birlikte gözden geçirecektir. Ayrıca sonuçları sizi test için yönlendiren Doktorunuz la da paylaşacaktır.
Odyoloğunuz, sonuçlarınızı vurgulayan bir ziyaret sonrası özetinde takip bakımı için talimatlar içerebilir. Uygun bir bakım planı geliştirmek için sonuçları sağlık ekibinizle birlikte gözden geçirin.
Vestibüler test bataryasından sonra başka testlere ihtiyacım olacak mı?
Test sonuçlarınız sonraki adımları belirleyecektir.
Sağlık uzmanınız belirli bir sonucu daha iyi anlamak için sizi başka bir uzmana yönlendirebilir. Yumuşak dokularda hasar olup olmadığına bakmak için manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya iç kulağınızdaki kemiklerde hasar olup olmadığına bakmak için bilgisayarlı tomografi taraması(CT taraması) gibi görüntüleme prosedürleri isteyebilirler.
Ek Ayrıntılar
Vestibüler testi nasıl planlayabilirim?
Sağlık sigortanıza bağlı olarak randevu almak için tıbbi bir emre ihtiyacınız olabilir. Sağlık uzmanınıza sizin için vestibüler test önerip önermediklerini sorun.
Bir not
Sağlık uzmanınız neden baş dönmesi veya dengesizlik hissettiğinizi belirlemek için vestibüler test isteyebilir. Çeşitli testleri tamamlamak zorunda kalacağınızı bilmek bunaltıcı gelebilir, ancak testler basit ve anlaşılırdır.
Testi yürüten odyolog, her bir görevde size adım adım yol gösterecektir. Testler tamamlandığında, semptomlarınızı yönetmek için ihtiyacınız olan teşhis ve tedaviyi almaya bir adım daha yaklaşmış olacaksınız.
Referanslar
- Casale J, Browne T, Murray IV, ve diğerleri. Fizyoloji, vestibüler sistem
- Cohen HS. Vestibüler bozukluklara yönelik tarama testleri üzerine bir inceleme
- Priesol AJ, Cao M, Brodley CE, Lewis RF. Makine öğrenimi algoritmalarıyla değerlendirilen klinik vestibüler testler
- Somisetty S, M Das J. Nöroanatomi, Vestibulo-oküler Refleks
- Strupp M, Dlugaiczyk J, Ertl-Wagner BB, Rujescu D, Westhofen M, Dieterich M. Vestibüler bozukluklar
- Vestibüler Bozukluklar Derneği. Vestibüler Bozuklukların Tanısına Yönelik Testler
İlgili Sağlık Makaleleri
- Yirmilik Dişler
- Saç Ekimi ile İlgili En Çok Merak Edilenler
- Transüretral Mesane Rezeksiyonu Nasıl Yapılır
- Vazovagal Senkop Nedir
- Sanal Kolonoskopi Nedir? – Sanal Kolonoskopi Nasıl Yaptırılır?
- Sağlıklı Yaşamda Kuruyemişin Önemi